Làm giàu nhờ trồng đinh lăng ở Nam Định

Sự thành công của những hộ trồng đinh lăng theo tiêu chuẩn GACP-WHO đã tác động đến đời sống kinh tế xã hội của người dân. Ngoài trao đổi kinh nghiệm, họ còn giúp đỡ những nông dân khác nhân rộng vùng trồng đinh lăng.

Cuối tháng 10/2013, Quyết định số 1976/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển dược liệu đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 đã mở ra hướng đi mới cho cây dược liệu. Ở Nam Định, cây dược liệu, đặc biệt là cây đinh lăng đang được hướng đến quy hoạch vùng. Loại cây dược liệu quý này không chỉ góp phần xóa đói giảm nghèo cho người nông dân mà còn góp phần làm giàu cho họ. 

Ông Phạm Quốc Hoàn, người nông dân được mệnh danh là tỷ phú với vườn đinh lăng hơn 4 mẫu cho biết, ông trồng cây đinh lăng từ năm 1994 và loại cây dược liệu đã không phụ lòng người tâm huyết với nó. Ông chia sẻ: “Đã có thương lái về trả tôi 1 tỷ cho cái vườn đinh lăng 3 tuổi này. Nhưng tôi không bán. Tôi cứ để đó, để càng lâu càng có giá, hơn nữa, tôi còn tận dụng lấy giống trồng gối vụ”. Ngoài trồng đinh lăng, ông còn đào ao thả cá, nuôi trang trại lợn để lấy phân hữu cơ bón cho cây và trồng xen dưa hấu, dưa lê, dưa bở với đinh lăng. Mỗi năm, doanh thu từ các sản phẩm ngoài đinh lăng cũng đưa về cho ông hàng trăm triệu đồng.

Ông Phạm Quốc Hoàn bên vườn đinh lăng của gia đình

Người nông dân này cho biết, cây đinh lăng không đơn thuần là cây xóa đói giảm nghèo mà còn là cây làm giàu cho người nông dân trong xã. Nhưng không phải ai cũng theo đuổi được, vì trồng đinh lăng cần nhất là cái tâm huyết và sự kiên trì. Theo cây đinh lăng cũng không thể vội, ít nhất 3 năm sau ngày trồng mới được thu hoạch, đầu tư ban đầu cho cây cũng là một bài toán khó với những người nông dân không có vốn. Trong khi đó, nguồn cung giống cây đinh lăng đang khan hiếm.

Nghĩa Hưng là một trong hai huyện của tỉnh Nam Định được tổ chức HELVETAS Swiss Intercooperation Việt Nam lựa chọn để thực hiện dự án “Phát triển các hoạt động thương mại sinh học trong lĩnh vực hợp chất tự nhiên tại Việt Nam” (dự án BioTrade). Tại đây, dự án BioTrade và công ty cổ phần Traphaco cùng hợp tác để phát triển dược liệu đinh lăng theo tiêu chuẩn hướng dẫn thực hành tốt trồng trọt và thu hái cây thuốc theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (GACP-WHO) tại tỉnh Nam Định.

Cũng giống như ông Hoàn, nhiều người nông dân ở đây đã trở thành tỷ phú nhờ cây đinh lăng. Với giá thu mua toàn bộ rễ, gốc, thân lá tại thị trường huyện từ 20.000 đến 25.000 đồng một kg. Nếu trồng 1 sào, 3 năm sau cho thu nhập 30- 45 triệu đồng; chi phí giống 1,5- 2 triệu và phân bón từ 400.000 - 600.000 đồng một sào; người nông dân trung bình lãi ròng 19 - 21 triệu đồng một sào một năm (tương đương 520- 580 triệu đồng mỗi ha một năm).

Ông Vũ Văn An, một trong những hộ trồng Đinh lăng theo tiêu chuẩn GACP-WHO tại xã Nghĩa Lạc cũng được xem là điển hình của người nông dân thành công cùng với cây dược liệu. Từ ngày được Traphaco và dự án BioTrade tập huấn, trồng trọt theo tiêu chuẩn GACP, thu nhập trên mỗi mẫu cũng vào khoảng 250 triệu đồng. Người nông dân không phải lo: đầu vào đầu ra của cây đinh lăng vì công ty cam kết với người nông dân thu mua cao hơn 10% so với giá thị trường; kiến thức trồng trọt của người nông dân được mở rộng, số lượng cây trồng mới bị chết ít đi, năng suất chất lượng nâng lên. Đây là cây dược liệu nên phải trồng an toàn, theo các tiêu chuẩn có lợi cho môi trường.

Trung tâm giống sẽ cung cấp đủ 40ha diện tích vùng trồng đinh lăng.

Được sự hướng dẫn của các cán bộ nghiên cứu Traphaco, ông An còn trồng xen đinh lăng với cây hòe, cũng là một cây dược liệu khác. Cây hòe thuộc họ đậu, tăng dinh dưỡng cải tạo cho đất, lại là cây rễ cọc thuộc tầng dinh dưỡng khác với đinh lăng, do đó trồng xen kẽ với đinh lăng không chỉ phù hợp còn góp phần tăng thu nhập cho người nông dân. Như vườn nhà ông An, sau hai năm trồng hòe xen canh trên một mẫu vườn cũng cho thêm thu nhập khoảng 30 triệu.

Traphaco đã phối hợp cùng với Công ty TNHH Hiệp Hưng Xanh và dự án BioTrade thành lập trung tâm giống đinh lăng theo tiêu chuẩn GACP-WHO. Đại diện công ty Hiệp Hưng Xanh cho biết, với diện tích gieo trồng trên 2,3 ha, mỗi năm trung tâm sẽ cung cấp khoảng từ 600.000 đến 1 triệu cây giống đinh lăng, cung cấp đủ cho 40ha diện tích vùng trồng, đảm bảo 50% diện tích trồng tạo ra sản lượng tiêu thụ của Traphaco.

(Nguồn: Dự án Biotrade)

Kiếm tiền triệu từ trồng hoa hồng trên biên giới

Những dịp rằm, mùng một hay những ngày ngày lễ tết, gia đình có thể thu hơn chục triệu đồng một ngày, chị Thu cho biết.

Rời Hưng Yên lên lập nghiệp tại xã Linh Hồ, huyện biên giới Vị Xuyên (Hà Giang) cách đây 10, vốn liếng ban đầu chỉ giúp gia đình chị Lê Thị Thu mua được 9 sào đất canh tác. Những năm đầu, vợ chồng chị chỉ quẩn quanh với lúa, ngô, sắn cho giá trị kinh tế thấp.

"Sau bao đắn đo suy nghĩ, vợ chồng tôi bàn với nhau phải trồng những loại cây mới mà thị trường đang có nhu cầu. Cuối cùng, chúng tôi chọn hoa hồng để thay cây lúa, ngô, sắn…" - chị Thu nhớ lại.

 Trồng hoa hồng giúp gia đình chị Lê Thị Thu kiếm được chục triệu đồng mỗi tháng.

Vợ chồng chị tìm về tận làng hoa Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc (nay là Hà Nội) học hỏi kinh nghiệm và mua giống mang về ươm trồng. Chưa yên tâm, anh chị còn thuê cả nông dân trồng hoa giỏi ở Mê Linh lên hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản hoa hồng. Sau 6 tháng trồng, những bông hoa hồng đầu tiên đã cho thu hoạch, mang lại nguồn thu đáng kể cho gia đình chị.

"Bắt đầu từ năm thứ 2 trở đi, vườn hoa hồng nhà tôi đã cho thu hái hàng ngàn bông mỗi ngày. Số hoa này được thương lái mua và bán ngay tại thị trấn Vị Xuyên và mang lên thành phố Hà Giang tiêu thụ", chị Thu cho biết.

Những ngày bình thường, với giá bán khoảng 500 - 700 đồng một bông, mỗi ngày gia đình chị Thu kiếm được 500.000 - 700.000 đồng. Những dịp rằm, mùng một, hay những dịp ngày lễ, tết thì gia đình thu cả dăm, bảy triệu, thậm chí hơn chục triệu đồng một ngày là bình thường. Từ năm 2012 đến nay, anh chị mở rộng thêm 2 sào đất để trồng giống hoa hồng màu kem mà thị trường đang ưa chuộng.

Chị Thu chia sẻ: "Nhờ trồng hoa hồng mà vợ chồng tôi đã trả hết nợ vay, xây cất được ngôi nhà mái bằng 2 tầng khang trang, mua sắm được nhiều vật dụng sinh hoạt đắt tiền, có tiền gửi tiết kiệm. Giờ đang có thương lái đặt vấn đề đưa hoa hồng Hà Giang về xuôi tiêu thụ, chắc chắn vợ chồng tôi sẽ mở rộng diện tích".

 Theo Dân Việt

Thu hàng trăm triệu từ cây mắc ca

Trong lúc chưa có người trồng mắc ca nào thành công tại vùng núi phía tây Thanh Hóa, anh Phạm Hữu Tú vẫn dám chặt “non” gần 2ha luồng để dành đất cho một loại cây lần đầu tiên nghe tên.

 

Hơn 10 năm trước anh Phạm Hữu Tú (Thành Mỹ, Thạch Thành, Thanh Hóa) được nhận khoán 20 ha rừng từ Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện. Ngoài việc chăm sóc, bảo vệ rừng phòng hộ, diện tích còn lại anh cùng gia đình tập trung đầu tư trồng luồng - loại cây rất có giá trị lúc bấy giờ.

Năm 2006 nhân chuyến đi công tác tại địa phương, nguyên Phó thủ tướng Nguyễn Công Tạn nhắc đến giống cây mới tên là mắc ca có giá trị rất cao, có thể mang về hàng tỷ đôla mỗi năm, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng nơi đây. Lập tức, anh Tú bắt tay vào tìm hiểu về loại cây có tên lạ này.

Thực tế, lúc đó một số hộ dân tại các huyện lân cận như Ngọc Lặc, Thường Xuân đã trồng mắc ca, nhưng tất cả đều không thành công. Lặn lội lên tận nơi để dò hỏi nguyên nhân thất bại, anh nhận thấy mắc ca là cây ưa ánh sáng, trong khi các hộ trồng tận dụng phần đất hở để xen canh với nhãn hoặc cây rừng, nên dù có đến cả trăm gốc mắc ca nhưng chỉ thu được vài kg quả tươi.

Anh Tú (áo kẻ) muốn phủ kín đồi trọc quê hương bằng cây" tỷ đô" mắc ca. Ảnh: Khắc Công

Mừng vì rút được kinh nghiệm, anh Tú càng quyết tâm làm. Qua giới thiệu, anh tìm đến Trạm Nghiên cứu Giống cây trồng Ba Vì (nay là Viện Nghiên cứu Giống cây trồng Hà Nội) đặt mua 500 cây giống với giá 40.000 đồng một cây về trồng thử. Lúc này, phần lớn số diện tích đất tốt của gia đình đang trồng luồng, số còn lại là đồi trọc, xa nơi ở không tiện chăm sóc cây mắc ca. Tính toán mãi, cuối cùng anh quyết định thu hoạch luồng sớm hơn kế hoạch.

“Khi đó gần 5ha luồng được hơn 5 năm tuổi, còn ít thời gian nữa vào thu hoạch. Không còn cách nào khác, tôi phải chặt non 2ha để nhường đất cho mắc ca. Giống đã mua về, tiền cũng đã bỏ ra đành lòng thử liều một phen. Nói thật khi đó cũng rất run”, anh Tú kể lại.

Anh cho biết, mắc ca là một loại cây dễ trồng, ưa ánh sáng, kỹ thuật canh tác, chăm sóc không đòi hỏi cao nên quá trình trồng không gặp nhiều khó khăn. Nhưng khi đến lúc thu hoạch thì bắt đầu lo đến đầu ra. Do là giống cây mới, thậm chí khi đó nhiều người trong vùng còn lầm tưởng mắc ca là cây ca cao. “Người nói ra nói vào cây này ở Tây Nguyên trồng còn chưa ăn ai chứ nói gì ở vùng 'chó ăn đá gà ăn sỏi này'”, anh Tú nhớ lại.

Tuy vậy, người nông dân vùng núi này lại nghĩ đơn giản rằng một loại quả dùng làm nguyên liệu cho ngành thực phẩm lẫn dược phẩm chắc chắn sẽ có người mua nếu như đưa ra thị trường thứ quả tốt. Có lúc, anh đã tính nếu “bí”quá đem ra chợ vừa bán vừa tuyên truyền cho mọi người biết công dụng của mắc ca.

Cứ vậy, sau 3 năm trồng thử, đến năm 2009 một số cây mắc ca bắt đầu cho quả bói, thu hoạch cũng được vài cân quả tươi. Đến năm 2011, anh Tú thu được 5 tạ quả, một năm sau đạt một tấn và năm nay sản lượng là hơn 3 tấn.

“Khó khăn rồi cũng qua hết và quả nhiên hai năm nay không có quả mà bán. Một số công ty bánh kẹo tại Hà Nội, Công ty dược phẩm Trung ương 1 cũng đặt hàng nhưng quả ra còn không kịp”, anh Tú cho biết.

Sản lượng quả mắc ca luôn tăng nên có thể cho thu nhập hàng trăm triệu mỗi năm.

Đang đúng thời điểm sinh trưởng tốt, sản lượng quả ngày càng tăng, giá bán ổn định ở mức 60.000-80.000 đồng một kg, mỗi năm thu về 300-400 triệu đồng, anh Tú lại đột ngột chuyển hướng.

Nhận thấy hiệu quả từ mô hình trồng cây mắc ca, nhiều hộ dân quanh xã và các khu vực lân cận cũng bắt đầu cải tạo diện tích đồi để trồng. Tin tưởng về chất lượng quả mắc ca của vườn anh Tú, mọi người đến đặt anh làm cây giống. Vì vậy, một năm trở lại đây, anh dành nhiều công sức và tâm huyết để ươm cây, lai ghép cành bán cho những ai có nhu cầu.

“Kể từ khi trồng mắc ca đến nay không gặp nhiều thất bại, nhưng khi chuyển qua tạo giống cây lại gặp nhiều khó khăn. Như vụ vừa rồi có hơn 10.000 cây chờ ghép, nhưng thời tiết mưa nhiều, ẩm thấp nên chỉ thành công được khoảng 3.000 cây, số còn lại coi như mất”, anh cho hay.

Sau mỗi lần thất bại, anh Tú lại khăn gói đi gặp các chuyên gia trồng trọt, thợ ghép cây giỏi để tìm hiểu nguyên nhân, học hỏi kinh nghiệm, xin được chuyển giao công nghệ. Nhờ đó mà tay nghề ghép cây giống của anh chuyên nghiệp hơn trước, giống cây mắc ca do anh ươm hiện đã có mặt tại nhiều tỉnh, thành khu vực miền Bắc.

Thời gian tới, bên cạnh việc cung cấp cây giống, anh Tú có kế hoạch mở rộng thêm một số diện tích trồng mới. “Tôi muốn phủ kín đồi trọc của quê hương bằng giống cây này. Chắc chắn năm sau sẽ có thêm một vài ha mắc ca nữa, nếu không sẽ thụt lùi so với các hộ khác”, anh Tú nói.

Theo Vnexpress